به گزارش روابط عمومی اداره‌کل کتابخانه‌های عمومی استان تهران، اولین جلسه انجمن کتابخانه عمومی شهرستان تهران در سال جاری به ریاست حسین خوش‌اقبال، معاون استاندار و فرماندار تهران و با حضور علیرضا زندوکیلی، مدیرکل کتابخانه‌های عمومی استان تهران؛ سمیه اسماعیلی، رئیس اداره کتابخانه‌های عمومی شهرستان تهران؛ علی‌اکبر شیرکوند، رئیس اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی شهرستان تهران و دبیر انجمن و دیگر اعضای حقوقی و حقیقی، شنبه ۴ مردادماه در سالن جلسات فرمانداری تهران برگزار شد.

در ابتدای جلسه سمیه اسماعیلی، رئیس اداره کتابخانه‌های عمومی شهرستان تهران با معرفی کتاب «تهران جان» نوشته مکرمه شوشتری و مهدی قزلی، به ارائه گزارشی از زیرساخت‌های موجود چون تعداد کتابخانه‌ها، تعداد منابع و اعضای کتابخانه‌ها و همچنین برنامه‌های فرهنگی، ترویجی و آموزشی اجرا شده در کتابخانه‌ها پرداخت و گفت: ۴۲ باب کتابخانه در شهر تهران درحال فعالیت است و ۶۷ هزار و ۱۲۰ نفر عضو فعال به صورت مستمر از خدمات کتابخانه‌ای در استان بهره می‌برند.  

وی افزود: در راستای ترویج کتاب و کتابخوانی، برنامه فرهنگی و ترویجی همچون نشست‌های نقد و بررسی کتاب با حضور نویسندگان مطرح کشور، جشنواره‌ها و مسابقات متنوع کتابخوانی، دوره‌های آموزشی و فرهنگی ویژه تمام رده‌های سنی به ویژه کودکان در کتابخانه‌ها برگزار شده و این نشان از پویایی کتابخانه‌های شهرستان تهران است؛ لذا برگزاری مستمر جلسات انجمن منجر به رفع کمبودها در سطح کتابخانه‌ها و ارائه خدمات متنوع و بهتر به مردم کتاب‌دوست پایتخت خواهد شد.

اسماعیلی به اقدامات ویژه، چالش‌ها و قابلیت‌های شهر تهران در حوزه کتابخوانی اشاره کرد و ادامه داد: افتتاح و بهره‌برداری اولین کتابخانه با قابلیت‌های نوین و خانه خدمات دیجیتال با نام کتابخانه آینده (شهید محسن فخری‌زاده) در تهران، افتتاح اولین کتابخانه ویژه کودکان و نوجوانان با عنوان هدهدسفید در تهران، افتتاح اولین پیشخان کتابخانه‌ای در ایستگاه حضرت ولیعصر(عج) متروی تهران، راه‌اندازی پیک کتاب و ایجاد مرکز مبادله کتاب، از جمله اقدامات ویژه است که هم‌اکنون نیز با استقبال مردم درحال اجرا است.

رئیس اداره کتابخانه های عمومی شهرستان تهران به کمبود کتابخانه در تهران و نبود کتابخانه سیار در پایتخت اشاره کرد و افزود: کتابخانه دانشمند واقع در پارک خزانه، به علت فرونشست زمین دچار آسیب شده و نیاز به به‌سازی و تعمیرات اساسی دارد؛ همچنین کتابخانه هفده شهریور در خیابان هفده شهریور، به علت فرسودگی زیاد ساختمان و تجهیزات نیازمند تعمیرات اساسی است که البته با توجه به اینکه در نزدیکی این کتابخانه چند باب کتابخانه عمومی وجود دارد، پیشنهاد می‌شود بازسازی این کتابخانه با عنوان کتابخانه ویژه نوجوانان درنظر گرفته شود که می‌تواند شامل بخش‌های مختلف از جمله اتاق علم، ساختکده و... باشد.

وی در پایان سخنانش چند پیشنهاد نیز ارائه کرد و گفت: رفع این چالش‌ها نیازمند حمایت و همراهی تمامی مسئولین شهرستان برای گسترش فرهنگ مطالعه و ترویج کتابخوانی از طریق توسعه و تجهیز کتابخانه‌های عمومی در جهت تبدیل خدمات سنتی به خدمات دیجیتال و به‌روزتر، با توجه به نیاز مخاطبین است در این خصوص همکاری بخشداران جهت تهیه یک دستگاه کامیونت برای ایجاد کتابخانه سیار به منظور ارائه خدمات کتابخانه‌ای به روستاها و مناطق محروم مورد پیشنهاد است.

پذیرش سهم مسئولیت اجتماعی تمامی ارگان‌ها و سازمان‌های فرهنگی با توجه به عمومی و غیردولتی‌بودن نهاد کتابخانه‌ها و محدودیت‌های مالی و اعتباری موجود، پیشنهاد دیگری  بود که اسماعیلی در این جلسه مطرح کرد و یادآور شد: جهت تامین اعتبار مالی برای کمک در به‌سازی ساختمان و تجهیزات کتابخانه‌های هفده شهریور و دانشمند می‌توان از این سهم یاری گرفت.

اسماعیلی در ادامه سخنانش به اهمیت جذب کمک نمایندگان مجلس و مدیران‌کل دستگاه‌های اجرایی متبوع اشاره کرد و گفت: در این خصوص می‌توان با پیگیری به منظور جذب اعتبارات در اختیار نمایندگان مجلس برای به‌سازی کتابخانه‌های مذکور بهره برد.  

 حسین خوش‌اقبال؛ معاون استاندار و فرماندار تهران با تأکید بر نقش راهبردی کتاب و کتابخوانی در ارتقاء فرهنگ عمومی، بر لزوم پیگیری جدی مصوبات و تعهدات دستگاه‌های اجرایی در این حوزه تأکید کرد.

وی ضمن گرامی‌داشت یاد شهدا و آرزوی توفیق برای دولت چهاردهم به ریاست دکتر پزشکیان، اظهار داشت: امروز باید قدردان همه کسانی باشیم که در مسیر ترویج فرهنگ مطالعه و کتابخوانی در شهرستان تهران، علی‌رغم محدودیت‌ها و بی‌مهری‌ها، کارهای ارزشمندی انجام داده‌اند و این نشان از پیگیری و جدیت مدیرکل محترم و کتابداران در این بخش است.

فرماندار تهران با اشاره به لزوم اجرایی‌شدن مصوبات انجمن کتابخانه‌های عمومی، افزود: مصوبات این جلسات نباید فقط روی کاغذ بماند؛ یا باید اجرایی شود یا اگر امکان اجرا نیست، دلیل آن به صورت شفاف مطرح گردد تا راهکار جایگزین ارائه شود.

خوش‌اقبال با تشکر از اقدامات فرهنگی_آموزشی صورت گرفته در کتابخانه‌های پایتخت با بیان اینکه توسعه فرهنگ مطالعه نیازمند عزم جدی همه نهادها و ادارات است، خاطرنشان کرد: کتاب و کتابخانه از ارکان اصلی توسعه فرهنگی هستند و بی‌توجهی به این حوزه، آسیب‌های جدی فرهنگی در پی خواهد داشت. ما کشوری فرهنگی هستیم و باید دستاوردهای انقلاب اسلامی را از طریق کتاب و ترویج فرهنگ مطالعه حفظ و تقویت کنیم.

وی ضمن درخواست از اعضای انجمن برای پیگیری جدی‌تر امور، گفت: از دبیر جلسه می‌خواهم تا جلسه بعدی انجمن را حداکثر ظرف یک ماه آینده برنامه‌ریزی و برگزار کنند و تعیین تکلیف مصوبات معوق را در دستور کار قرار دهند. همچنین، دستگاه‌هایی مانند شهرداری و شورای شهر که در جلسات قبلی تعهداتی داشتند، باید با حضور مؤثر خود نسبت به اجرای این تعهدات پاسخگو باشند.

رئیس انجمن کتابخانه‌های عمومی شهرستان تهران در پایان با اشاره به برخی نیازهای زیرساختی کتابخانه‌ها در سطح شهرستان، بر لزوم حمایت جدی‌تر بخشداران، شهرداری‌ها و سایر دستگاه‌های مرتبط تأکید کرد و ادامه داد: با جدیتی که از مجموعه کتابخانه‌ها سراغ دارم، از تمام اعضای انجمن می‌خواهم در جهت پیگیری مصوبات اهتمام داشته باشند و با هماهنگی بهتر، حداقل نیازهای کتابخانه‌ها در بخش‌ها مختلف از جمله تجهیز و بهسازی تأمین شود تا مسیر خدمت‌رسانی فرهنگی هموارتر گردد.

علیرضا زندوکیلی، مدیرکل کتابخانه‌های عمومی استان تهران در جلسه انجمن کتابخانه‌های عمومی شهرستان تهران با تأکید بر نقش کلیدی کتابخانه‌ها در ارتقاء فرهنگی جامعه، خواستار انسجام میان دستگاه‌های متولی فرهنگ و پیگیری مصوبات معوق شد.

زندوکیلی با بیان اینکه جلسه انجمن کتابخانه‌های عمومی شهرستان تهران از مهم‌ترین جلسات فرهنگی استان محسوب می‌شود، گفت: شهر تهران به عنوان پایتخت کشور، از لحاظ جمعیت و ساختار فرهنگی، نیازمند توجه مضاعف به موضوع کتابخانه‌هاست. امیدواریم با یک برنامه‌ریزی منسجم و همدلی، شاهد اتفاقات خوب کتابخوانی در سطح استان باشیم که تمام این اتفاقات سبب توسعه و گسترش امر کتابخوانی در پایتخت خواهد شد.

مدیرکل کتابخانه های عمومی استان تهران در ادامه این نشست، توضیحاتی درباره روند برگزاری جلسات انجمن کتابخانه‌های شهر تهران ارائه کرد و افزود: اعضای حقیقی و حقوقی در انجمن، نشانگر اهمیت این انجمن و کتابخانه‌ها در تمام جغرافیای کشور است. بعد از مدارس و مساجد، بزرگ‌ترین پایگاه فرهنگی کتابخانه‌ها هستند. حتی در روستاها که کتابخانه ثابت ندارند کتابخانه سیار در حال ارائه خدمت به مردم کتاب‌دوست است؛ تشکیل منظم جلسات انجمن کتابخانه‌های عمومی یکی از ضروریات برای حل مشکلات کتاب و کتاب‌خوانی در استان است؛ از اعضای اصلی انتظار می‌رود که شخصاً در این جلسات شرکت کنند چرا که حضور نماینده یا عدم حضور، موجب کاهش کیفیت تصمیم‌گیری‌ها خواهد شد.

وی با اشاره به جایگاه اجتماعی کتابخانه‌ها گفت: کتابخانه‌ها همچنان مورد اعتماد عموم مردم هستند و روزانه قشرهای مختلف مردم در تمام رده‌های سنی به کتابخانه‌ها مراجعه کرده و از برنامه‌ها و دوره‌های آموزشی بهره‌مند می‌شوند؛ ما بعد از مدارس و مساجد، بیشترین ضریب نفوذ فرهنگی را در کشور داریم و خدمات فرهنگی گسترده‌ای ارائه می‌دهیم ولی متاسفانه از این ظرفیت عظیم در شهر تهران غفلت شده است.

مدیرکل کتابخانه‌های عمومی استان همچنین بر راه‌اندازی کتابخانه سیار در روستاها و مناطق فاقد کتابخانه تأکید کرد و اظهار داشت: این کتابخانه‌ها می‌توانند نیاز مطالعاتی مردم را تأمین کنند و با هزینه‌ای بسیار کمتر از ساخت و تجهیز و نگهداری یک کتابخانه ثابت اداره شوند و به نقاط بیشتری خدامات ارائه کنند. با توجه به این‌که هزینه ساخت کتابخانه ثابت در مناطق مختلف شهرستان بالا است و امکان ساخت در همه مناطق فاقد کتابخانه نیز وجود ندارد، می‌توان با راه‌اندازی و تجهیز کتابخانه‌های سیار، نیاز روستاهای پرجمعیت شهرستان و نواحی شهری فاقد کتابخانه را مرتفع کرد.

زندوکیلی افزود: در این راستا اداره کل کتابخانه های عمومی استان نیز آمادگی دارد در صورت اختصاص خودرو مناسب برای این امر، نیرو و منابع این کتابخانه‌ها را تأمین کند تا سطح وسیعی از شهروندان از خدمات کتابخانه ای برخوردار شوند.

زندوکیلی در پایان، خواستار تشکیل منظم جلسات انجمن، اجرای دقیق مصوبات و اهتمام جدی شهرداری و دستگاه‌های مسئول نسبت به توسعه و حمایت از کتابخانه‌ها شد و تأکید کرد: تشکیل منظم جلسات انجمن کتابخانه‌های عمومی، یکی از ضروریات برای حل مشکلات کتاب و کتاب‌خوانی در استان است لذا از تمام اعضای انجمن درخواست دارم با نگاه ویژه‌تر به مباحث کتاب و کتابخوانی پرداخته شود.

در پایان این جلسه علی‌اکبر شیرکوند، رئیس اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی شهرستان تهران و دبیر انجمن، ضمن تقدیر و تشکر از برنامه‌ها و فعالیت‌های فرهنگی و آموزشی اجرا شده در کتابخانه‌های پایتخت با تاکید بر لزوم هم‌افزایی دستگاه‌ها و اعضای انجمن گفت: مسئولین و کتابداران شهر تهران با اجرای برنامه‌های متنوع در ۴۲ باب کتابخانه پایتخت، همه‌روزه میزبان جمع کثیری از مردم در تمام رده‌های سنی هستند و این عزیزان با انگیزه بالا به ارائه خدمت مشغول‌اند، این کتابخانه‌ها نیازمند حمایت و توجه بیش از پیش  هستند.
وی توسعه و گسترش امر کتابخوانی در پایتخت را امری ضروری بیان کرد و خاطرنشان کرد: تحقق این امر مهم فرهنگی، نیازمند هم‌افزایی و همدلی بین سازمان‌ها و اعضای انجمن دارد تا با تصویب مصوبات تاثیرگذار فرهنگی و اجرا آنها کمک بسزایی در توسعه و تجهیز کتابخانه‌ها شود تا مردم شریف پایتخت بتوانند از این مراکز فرهنگی به نحوه احسنت استفاده کنند.
شیرکوند با تاکید بر برگزاری جلسات انجمن در خصوص کمک، تقویت و تسهیل‌گری حوزه ترویج کتاب و کتابخوانی در تهران گفت: وظیفه ما مسئولین پاسخگویی است؛ این جلسات منجر به افزایش تعامل و همکاری خواهد شد و برای شما که در این حوزه کار می‌کنید، ظرفیت ایجاد می‌کند.

نخستین جلسه انجمن کتابخانه‌های عمومی شهرستان تهران در سال ۱۴۰۴ با تبادل نظرات اعضا و ارائه پیشنهادات به کار خود پایان داد.