رضا آدمیان کتابدار کتابخانه عمومی ملاصدرا شهرستان فاروجِ استان خراسانشمالی در گفتگو با پایگاه اطلاعرسانی نهاد کتابخانههای عمومی کشور با اشاره به اهمیت کار کتابداری در کتابخانهها بیان کرد: بزرگترین هدفگذاری و خواسته من در حرفه کتابداری کمک به هموطنانم است؛ از آنجا که کار کتابدار برطرف کردن نیازهای فرهنگی جامعه در حوزه کتاب و کتابخوانی است من نیز در حد و اندازه خودم تمام تلاشم را برای خدمترسانی بهتر در کارم انجام میدهم.
آدمیان در ادامه با برشمردن مصائب کتابداری در مناطق کمتر برخوردار، خاطرنشان کرد: نمیتوان کتمان کرد که مناطق کمتر برخوردار و کوچک به دلیل عدم توزیع بسامان امکانات غالباً رشد کمتری دارند؛ با این گزاره طبعاً در حوزههای فرهنگی نیز لزوم فعالیت مضاعف و رساندن شرایط به ظرفیتهای استاندارد بیش از پیش احساس میشود. مهمترین تلاش من در این خصوص پیدا کردن راهحلها و سپس حرکت بر محور ترمیم و پیشرفت بوده است.
وی اضافه کرد: یکی از اصلیترین دغدغههای کتابداران در مناطق کمتربرخوادار عدم توجه والدین به نیازهای مطالعاتی فرزندانشان است؛ وقتی کتاب و کتابخوانی جزو اولویتهای کلیدی زندگی خانوادهای محسوب نشود چالش بزرگ واقع شده است. با این حال کتابداران و کتابخانههای عمومی میتوانند با ایفای نقش در این مراکز فرهنگی، نگاه خانوادهها و اساساً آینده کودکان و نوجوانان را با شیوههایی کارآمد تغییر دهند.
کتابدار کتابخانه عمومی ملاصدرا فاروج تغییر نگاه مردم را زمینهساز آشنایی اقشار مختلف با کتابخانه دانست و عنوان کرد: تغییر نگاه مردم روستاها و شهرهای کوچک نسبت به برخی از مفاهیم، رفتارها و برنامهها میتواند نخستین گام در این تغییر ذائقه باشد. مثلاً در ابتدای ورودم به کتابخانه رفتاری به نام «اهدای کتاب» برای خانوادههایی که برعکس، توقع اهدای کتاب از سمت ما به فرزندانششان را داشتند، بسیار عجیب و غیرقابل پذیرش بود. لذا نیاز بود تا از نزدیک با آنها در مورد دلایل و فواید اهدای کتابهایی که در خانهها موجود است و کمتر استفاده میشود، صحبت شود.
وی همچنین افزود: آگاهسازیها و آشناکردن اقشار مختلف با کتابخانه و فعالیتهای آن در طول سالهای متمادی باعث خواهد شد وقتی روزی به نقطه نخست بنگریم، راهی که از آن گذر گردهای و اثرگذاریهای مهم و بزرگی که برای کتاب و کتابخوانی انجام دادهایم را آشکارا ببینیم و خستگیمان به اندازه یک عمر کار فرهنگی از تن رخت بر ببندد.
آدمیان در بخش دیگری از این گفتگو با اشاره به شیوههای مؤثر در ترغیب کودکان برای حضور در کتابخانهها گفت: یکی از بهترین شیوههای برای همراه کردن گروههای سنی کودک و نوجوان در فعالیتهای کتابخانه استفاده مسئولانه از آنها در برخی از امورات کتابخانه است. کارت «کمک کتابدار» یکی از همین شیوهها است که در کتابخانه عمومی ملاصدرا با هدف آشنا شدن با وظایف و کارهای کتابداران و اشراف به بخشهای مختلف کتابخانه به آنها داده میشود. القاء و اعطای حس همدلی و همراهی با کتابخانه میتواند هم باعث ترغیب شدن بیشتر گروههای سنی کودک و نوجوان به این مکان فرهنگی و هم منجر به گسترش فرهنگ عضویت در کتابخانه شود.
وی با اشاره به برنامههای مورد علاقه کودکان و نوجوان در کتابخانه عمومی ملاصدرا، بیان کرد: استقبال گروههای سنی کودک و نوجوان از برنامههای فرهنگی کتابخانه در برنامههای جمعی بسیار دیده میشود؛ جذابیتهای حضوردر کنار سایر همسالان و در قالب دورهمیهای جذاب کنار یکدیگر، همیشه باعث شده تا درخواست آنها برای تدوین و برگزاری برنامههایی اینچنین فراوان ارائه شود. نشستهای کتابخوان، جمعخوانی و مسابقات فرهنگی مثل نقاشی از جمله این برنامهها محسوب میشوند.
آدمیان حضور مادران اعضای کودک در کتابخانه ملاصدرا را مثبت ارزیابی کرد و خاطرنشان کرد: همکاری مادران اعضای کودک و نوجوان در سالهای اخیر رفتهرفته بیشتر شده و آنها نیز گهگاه از برخی خدمات کتابخانهای استفاده میکنند. ما نیز تلاش میکنیم با معرفی کتابهایی که برای آنها جذاب باشند و یا حتی برگزاری دورههای کاربردی و آموزشی علیرغم تمام محدودیتها اثرات مفیدی را در این گروه سنی داشتهباشیم. در کنار این، مواجهه کودکان با والدینِ کتابخوان نیز میتواند تأثیرات فراوانی را در تشویق و ترغیب آنها به سمت عادت به کتاب، کتابخوانی و حتی مراجعه به کتابخانه داشته باشد.
این کتابدار با اشاره به برنامههای این کتابخانه در برگزاری جشنواره کتابخوانی رضوی، عنوان کرد: در کنار تبلیغات گسترده در سطح شهر و تعامل با ادارت و علیالخصوص مدارس؛ به معرفی جشنواره، بخشهای مختلف و منابع ارائه شده در آن با استفاده از ظرفیت خانوادهها در این خصوص حساب ویژهای باز کردهایم. به هر حال فاروج شهرستانی کوچک است و بسیاری از خانوادهها اغلب همدیگر را میشناسند و با یکدیگر در ارتباط و تعامل هستند. در کنار این به دلیل برگزاری مراسم اختتامیه کتابخانهای در دورههای گذشته، برگزیدگان سالهای گذشته خودشان پیشقدم شدهاند و تلاش ویژهای را برای دعوت دوستان و همکلاسیهایشان به حضور در نهمین دوره جشنواره کتابخوانی رضوی انجام میدهند.
آدمیان با برشمردن اهمیت مطالعه توسط کتابداران، گفت: برای کتابداری که مهمترین وظیفهاش در کتابخانه راهنمایی و هدایت به سوی کتاب است، مطالعه ضروریترین کاری است که باید انجام دهد. نمیتوان دعوت به خواندن کرد اما با کتاب قهر بود و یا به آن رجوع دائم نکرد. میزان اهمیت کتاب خواندن یک کتابدار معمولاً در همان ماههای نخست شروع به کار آنها برایشان اثبات میشود. نباید فراموش کرد که میان کتابخوان بودن کتابدار و مراجعه مجدد یک عضو به کتابخانه رابطهای مستقیم وجود دارد.
وی با ذکر مثالی در خصوص لزوم توجه به ابزارهای جدید در گسترش و تنوع شیوههای مطالعه، گفت: به عنوان مثال انتشار منظم برنامهها، تصاویر و مطالب مرتبط با کتاب و کتابخوانی در وبلاگ کتابخانه میتواند دستکم توجه و مواجهه کاربران فضای مجازی را با پدیدهای حیاتی به نام «کتاب و مطالعه» افزایش دهد. یکی از هدفهای من در فعالیتهای تشویقی در اینترنت این است که روزی فرا برسد که اگر شهروندی به هر دلیلی کتاب نمیخواند اما در مواجهه با مطالبی در این خصوص، این سؤال را از خود بپرسد که «چرا کتاب نمیخوانم!؟»
آدمیان در پایان با اشاره به یکی از خاطرات شیرین دوران حضورش در کتابخانه به عنوان کتابدار، بیان کرد: روزی یکی از اعضای کودک کتابخانه در هنگام مراجعه به کتابخانه برخی از کتابها را برداشته و آنها را از پنجرهای مشرف به محوطه کتابخانه به بیرون انتقال میداد. وقتی متوجه این حرکت عجیب شدم سعی کردم تا مدتی زیر نظرش بگیرم تا متوجه شوم هدف او از این کار چیست. بعد از مدتی متوجه شدم او کتابهایی را که از کتابخانه خارج میکند به عنوان کتاب اهدایی دوباره به کتابخانه اهداء میکند! وقتی علت را از او جویا شدم، دلیل این حرکت عجیب را قرار گرفتن اسمش در لیست امتیازات اعضایی عنوان کرد که به کتابخانه کتاب اهداء میکنند. در ادامه به او آموختم که این رفتار اشتباه است و به جای آن تلاش کردم او را با دنیای شیرین کتاب خواندن و مطالعه آشنا کنم؛ هرچند خاطره کار عجیب و شیرین آن کودک همیشه در خاطرم به یادگار ماند.
ارسال نظر