شنبه ۱۴ مهر ۱۳۹۷ - ۱۸:۰۲

‌قانون تأسیس و نحوه اداره کتابخانه‌های عمومی کشور

.

.

.

‌ماده ۱ - تأسیس، ساخت، تجهیز و بازسازی، توسعه، مدیریت، نظارت و سایر امورکتابخانه‌های عمومی در سراسر کشور به موجب این قانون انجام می‌شود.


ماده ۲ - به‌منظور ایفای وظایف مندرج در این قانون، هیأت امنای کتابخانه‌های‌عمومی کشور با ترکیب زیر تشکیل می‌گردد:

‌الف - وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی (رئیس هیأت امنا).

ب - رئیس شورای عالی استانها.

ج - معاون ذی‌ربط از سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور.

‌د - یک عضو از کمیسیون فرهنگی به پیشنهاد آن کمیسیون و تصویب مجلس‌شورای اسلامی به‌عنوان ناظر.

‌هـ - رئیس کتابخانه ملی ایران.

‌و - پنج نفر از صاحبنظران و شخصیت‌های علمی، فرهنگی کشور که حداقل دو نفر ‌آنان را بانوان تشکیل دهند به پیشنهاد وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی و با حکم رئیس‌جمهور برای مدت چهار سال انتخاب می‌شوند که یک نفر از آنان به انتخاب وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی به عنوان دبیرکل هیأت امناء مسؤولیت اداره امور دبیرخانه را به‌عهده خواهد داشت.


ماده ۳ - وظایف و اختیارات هیأت امنای کتابخانه‌های عمومی کشور به شرح زیر ‌می‌باشد:

‌الف - برنامه‌ریزی به منظور تأسیس، ساخت، تجهیز و توسعه و نظارت بر فعالیت‌کتابخانه‌های عمومی کشور.

ب - تصویب دستورالعمل‌های لازم برای حمایت و نظارت بر ارائه خدمات‌کتابخانه‌های عمومی بخش خصوصی.

ج - بررسی گزارشها در خصوص وضعیت کتابخانه‌های عمومی و اتخاذ تصمیمات لازم.

‌د - بررسی و تصویب بخشنامه‌ها و دستورالعمل‌های مورد نیاز در زمینه‌های‌اداری، مالی، جذب و نگهداری نیروی انسانی، امور مربوط به اخذ درآمدها و کمکها و نحوه هزینه کردن، تأمین کتاب و سایر منابع کتابخانه‌ای و تجهیزات، مبادلات با سایر مراکز فرهنگی و کتابخانه‌ها، عضوگیری، امانت دادن کتاب، تشکیل انجمنهای کتابخانه‌های عمومی استان، شهرستان، بخش، شهر و روستا و هدایت فعالیتهای آنها.

‌هـ - تعیین معیارها و سرانه‌های مربوط به امور مختلف کتابخانه‌های عمومی و شاخص‌های لازم برای درجه‌بندی آنها.

‌و - بررسی و تصویب شرح وظایف، تشکیلات، ساختار، نحوه تأمین نیروی‌انسانی، ضوابط و مقررات مورد نیاز برای امور مالی و اداری دبیرخانه هیأت امناء و سایر موارد مرتبط با مأموریتهای آن.

‌ز - برنامه‌ریزی برای استفاده از امکانات کتابخانه‌ها در زمینه فعالیتهای فرهنگی و هنری.

ح - برنامه‌ریزی برای استفاده نابینایان از امکانات کتابخانه‌های عمومی.

‌تبصره - کلیه مصوبات هیأت امنای کتابخانه‌های عمومی کشور با تأیید وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی دارای اعتبار بوده و از طریق دبیرکل هیأت مذکور ابلاغ می‌شود.


ماده ۴ - به منظور حسن اجرای وظایف مندرج در ماده (۳) این قانون، تهیه گزارشهای مورد نیاز از وضعیت کتابخانه‌ها، اتخاذ روشهای هماهنگ و استاندارد، تهیه طرحها و برنامه‌های لازم بر اساس سیاستهای مصوب هیأت امنا و نظارت و پیگیری مصوبات، دبیرخانه هیأت امنای کتابخانه‌های عمومی کشور زیر نظر رئیس هیأت امنا ‌تشکیل می‌گردد.

‌تبصره - دبیرکل مسؤولیت اداره کلیه امور دبیرخانه و اجرای وظایف مندرج در این قانون و تهیه گزارشهای مورد نیاز از وضعیت کتابخانه‌ها، اتخاذ روشهای هماهنگ واستاندارد، تهیه طرحها و برنامه‌های لازم براساس سیاستهای مصوب هیأت امناء و نظارت و پیگیری مصوبات را برعهده دارد.


‌ماده ۵ - منابع مالی برای اداره امور دبیرخانه هیأت امناء انجمنها و کتابخانه‌های عمومی به شرح زیر است:

‌الف - کمکهای دولت در بودجه سالیانه وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.

ب - درآمدهای حاصله موضوع ماده (۶) این قانون.

ج - هدایا و کمکهای مردمی سازمانها، مؤسسات و نهادهای عمومی غیردولتی و بخش خصوصی و مجامع بین‌المللی.

‌د – موقوفات.

‌هـ - درآمدهای اختصاصی انجمنها و کتابخانه‌های عمومی از محل انجام فعالیتهای فرهنگی آموزشی مرتبط و دریافت حق عضویت.

‌تبصره - دولت می‌تواند اعتبارات تخصیصی خود را برای نیل به حداقل سرانه‌ها و معیارهای قابل قبول در بودجه‌های سنواتی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی پیش‌بینی نماید.


ماده ۶ - شهرداریها مکلفند همه ساله حداقل نیم درصد (۰.۵%) از درآمدهای خود را به منظور اداره امور کتابخانه‌ها دراختیار انجمنهای کتابخانه‌های عمومی شهر مربوطه قرار دهند.


‌ماده ۷ - به‌منظور تشکیل انجمنهای کتابخانه‌های عمومی استان و ایجاد هماهنگی و بررسی و پیشنهاد برنامه و بودجه، عملکرد و تراز مالی سالانه آنها به هیأت امناء و نیز حل و فصل مسائل و مشکلات انجمنهای مذکور، انجمن کتابخانه‌های عمومی استان با ترکیب زیر تشکیل می‌شود:

‌الف - استاندار (رئیس انجمن استان).

ب - مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان (دبیر انجمن).

ج - رئیس سازمان آموزش و پرورش استان.

‌د - رئیس سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی استان.

‌هـ - رئیس شورای اسلامی استان.

‌و - چهار نفر از شخصیتهای حقیقی یا حقوقی که حداقل یک نفر آنان از بانوان باشد به پیشنهاد دبیر انجمن و تصویب رئیس انجمن طبق دستورالعمل هیأت امناء.


‌ماده ۸ - ترکیب اعضای انجمن شهرستان به شرح زیر می‌باشد:

‌الف - فرماندار (رئیس انجمن).

ب - رئیس اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی شهرستان (دبیر انجمن).

ج - شهردار شهر مرکز شهرستان.

‌د - رئیس شورای اسلامی شهرستان.

‌هـ - پنج نفر از اشخاص حقیقی و حقوقی که حداقل یک نفر آنان از بانوان باشد به پیشنهاد دبیر انجمن و تصویب رئیس انجمن طبق دستورالعمل هیأت امناء.


ماده ۹ - وظایف انجمن کتابخانه‌های عمومی شهرستان عبارتند از:

‌الف - مطالعه، بررسی و تدوین برنامه و بودجه سالانه جاری و عمرانی کتابخانه‌های تحت پوشش و ارائه آن به انجمن استان.

ب - همکاری با وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و سایر دستگاههای دولتی در ‌زمینه ساخت، تجهیز، تکمیل و بازسازی کتابخانه‌ها.

ج - جذب، نگهداری و انجام سایر امور اداری مربوط به نیروی انسانی شاغل درکتابخانه‌های تحت پوشش.

‌د - تشویق به اهدای زمین، کتاب و سایر کمکهای نقدی و غیرنقدی به کتابخانه‌ها.

‌هـ- افتتاح حساب مخصوص در یکی از بانکهای دولتی در محل، برای نگهداری وجوه حاصل شده از محل کمکها و درآمدها.

‌و - تهیه و نگهداری دفاتر قانونی و انجام امور دریافت و پرداخت و امور مالی و واریز کمکهای نقدی و تقویم و نگهداری کمکهای غیرنقدی.

‌ز - تهیه و ارسال گزارش عملکرد و تراز مالی سالانه انجمن در پایان هر سال جهت بررسی به انجمن کتابخانه‌های عمومی استان.


‌ماده ۱۰ - انجمن کتابخانه‌های عمومی استان با تصویب هیأت امنا می‌تواند دربخشها، شهرها و روستاهایی که دارای شرایط لازم هستند نسبت به تشکیل انجمن کتابخانه‌های عمومی بخش، شهر و روستا اقدام نماید.

‌تبصره - وظایف انجمنهای کتابخانه‌های عمومی بخش، شهر و روستا در چارچوب وظایف انجمن کتابخانه‌های عمومی شهرستان، و ترکیب انجمنهای مذکور با لحاظ نوع اعضای انجمن کتابخانه‌های عمومی شهرستان به موجب دستورالعملی است که به تصویب هیأت امنا می‌رسد.


ماده ۱۱ - تکلیف مالکیت اموال منقول و غیرمنقول دولتی کتابخانه‌های عمومی و امور اداری، مالی و استخدامی آنها در آئین‌نامه اجرایی این قانون مشخص خواهد شد، ‌لکن کمکها و منابع نقدی و غیرنقدی اهدایی اختصاص داده شده به انجمن در حکم دارایی و اموال انجمن محسوب و در چارچوب ضوابط مصوب هیأت امنای کتابخانه‌های عمومی کشور و طبق نظر اهداءکننده استفاده و هزینه می‌شود.

‌تبصره ۱ - کتابخانه‌های عمومی به‌عنوان نهاد عمومی غیردولتی از استقلال مالی برخوردار بوده و هیأت امناء انجمنها و دبیرخانه‌های آنها از ارکان آن محسوب می‌شوند.

‌تبصره ۲ - کتابخانه ملی، کتابخانه‌های آستان قدس رضوی (ع)، حضرت معصومه سلام‌الله علیها، حضرت عبدالعظیم (ع)، احمد بن موسی (ع)، کتابخانه آیت‌الله العظمی مرعشی نجفی و کتابخانه مجلس شورای اسلامی تابع ضوابط و مقررات مربوط به خود وکتابخانه‌های وقفی تابع وقفنامه می‌باشند.

‌تبصره ۳ - کتابخانه‌های خصوصی اشخاص که با حفظ مالکیت خود و بدون وقف نمودن، آن را مورد استفاده عمومی قرار داده یا خواهند داد از شمول حکم این ماده خارج است.


‌ماده ۱۲ - شهرداریها می‌توانند مقدار مناسب از اراضی متعلق به خود را برای ساختمان کتابخانه‌های عمومی بر اساس طرحهای توسعه شهری به صورت بلاعوض در اختیار انجمن کتابخانه‌ها قرار دهند. مؤسسات و شرکتهای دولتی یا وابسته به دولت نیز مجازند زمین و ابنیه مورد نیاز را برای ساختن کتابخانه عمومی به صورت بلاعوض واگذار نمایند.

‌تبصره - وزارت مسکن و شهرسازی مکلف است فضاهای مورد نیاز کتابخانه‌های‌عمومی را که براساس معیارهای مذکور در بند (هـ) ماده (۳) این قانون تعیین می‌شود در طرحهای توسعه منظور نموده و مشاورین طرف قرارداد خود را ملزم به رعایت آنها نماید.


‌ماده ۱۳ - نحوه رسمیت یافتن جلسات و حدنصاب آراء لازم برای اخذ تصمیمات هیأت امناء و انجمنهای کتابخانه‌های عمومی استان، شهرستان، بخش، شهر و روستا در آئین‌نامه اجرایی این قانون مشخص خواهد شد.


‌ماده ۱۴ - آئین‌نامه اجرایی این قانون توسط وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی تهیه و حداکثر ظرف مدت سه ماه به تصویب هیأت وزیران خواهد رسید.


‌ماده ۱۵ - قانون تأسیس کتابخانه عمومی در تمام شهرها مصوب ۲ دی ۱۳۴۴ و ‌اصلاحات بعدی و سایر قوانین و مقررات مغایر با این قانون لغو می‌گردد.

‌قانون فوق مشتمل بر پانزده ماده و هشت تبصره در جلسه علنی روز یکشنبه مورخ هفدهم اسفند ماه یکهزار و سیصد و هشتاد و دو مجلس شورای اسلامی تصویب و در تاریخ ۲۵ اسفند ۱۳۸۲ به تأیید شورای نگهبان رسیده است.


منبع: مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی

ارسال نظر

    • نظرات حاوی توهین و هرگونه نسبت ناروا به اشخاص حقیقی و حقوقی منتشر نمی‌شود.
    • نظراتی که غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط با خبر باشد منتشر نمی‌شود.
شما در حال ارسال پاسخ به نظر « » می‌باشید.
9 + 9 =