محمد ملکی کتابدار کتابخانه عمومی بوعلی سینا شهر موسیانِ شهرستان دهلران در استان ایلام در گفتگو با پایگاه اطلاع‌رسانی نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور با اشاره به ویژگی‌های کتابداری در این کتابخانه عنوان کرد: کتابخانه عمومی بوعلی سینا در ۵ کیلومتری مرز ایران و عراق و در شهر موسیان قرار دارد. طیف وسیعی از ساکنین این منطقه را لرها و عرب‌ها تشکیل می‌دهند و شغل بیشتر آنها کشاورزی است. موسیان منطقه با آب و هوای بسیار گرم است؛ بطوریکه دمای هوای در این روزهای مهرماه چیزی در حدود ۴۵ درجه سانتیگراد بالای صفر است. در چنین حالتی طبعاً پیش‌بینی دما در روزهای داغ تابستان چندان دشوار نخواهد بود.

وی در ادامه افزود: به دلیل وجود برخی از ویژگی‌های فرهنگی در این منطقه، استقبال گروه‌های سنی و جنسیتی از کتابخانه کمرنگ‌تر است. هرچند کشاورزی اولویت اصلی مردان موسیان است اما زنان‌ خانه‌دار و البته کودکان و نوجوانان همواره یکی از مراجعین همیشگی و ثابت کتابخانه به حساب می‌آیند. با این حال گاهی اوقات ویژه‌برنامه‌هایی از جمله نشست‌های کتاب‌خوان در کتابخانه برگزار و در آن گروه سنی بزرگسال که عمدتاً از میان کارمندان و کارکنان دستگاه‌ها و ادارات مختلف هستند، حضور پیدا می‌کنند.

ملکی با اشاره شرایط آب و هوایی موسیان و مصائب کار در این موقعیت، بیان کرد: با این که به لطف نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور از کولرهای گازی مجهز برخوردار شده‌ایم اما شدت گرما به حدی در این منطقه بالا است که ناخوادگاه لوازم برقی و سایر بخش‌های کتابخانه همواره در معرض آسیب و مشکل قرار دارند.

کتابدار کتابخانه بوعلی سینا، موسیان را شهری مرزی با محدودیت‌ها و امکانات اندک در حوزه فرهنگ عنوان کرد و تصریح کرد: موسیان منطقه‌ای کمتر برخوردار است که برای طیف گسترده‌ای از نوجوانان ۸ تا ۱۸ ساله این منطقه تنها مکان فرهنگی -  تفریحی به شمار می‌رود.  

وی با اشاره به بسته‌های اسباب‌بازی ارسالی از سوی نهاد، خاطرنشان کرد: همین چند وقت پیش بود که محموله‌ای شامل اسباب‌بازی از سوی نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور به کتابخانه رسید. خدا خیرشان دهد این اقدام به موقع، کمک و اتفاق بسیار خوبی برای ما در کتابخانه بود. با این همه بالا بودن میزان محرومیت باعث شده تا همچنان برخی از مشکلات دیگر در کتابخانه کمافی‌السابق پابرجا باشد.

ملکی افزود: کتابدار بودن در مختصاتی که بیان شد، طبعاً کمی دشوار تر از حضور در سایر کتابخانه‌ها در سایر مناطق کشور است. اینجا منطقه‌ای است که در کنار تمام کمبودها و نیازهایش برای ارتباط با کودکان و نوجوانان و دعوت آنها به کتابخانه، شیوه‌ای جز دوستی وجود ندارد.

کتابدار کتابخانه عمومی بوعلی سینا در بخش دیگری از این گفتگو با اشاره به برگزاری کلاس‌های جالب‌توجه «آشنایی با مناطق آلوده به مین» بیان کرد: همه چیز از روزی آغاز شد که با آوردن یک دستگاه تلویزیون ال‌ای‌دی به کتابخانه، زمینه برای برگزاری برنامه‌های متنوع فراهم شد. شهر موسیان به دلیل مجاورت به مرز و قرار داشتن در جریان مستقیم نبرد میان ایران و عراق در دوران دفاع‌مقدس همواره در معرض خطر انفجار مین‌ها و سایر تسلیحات خنثی‌نشده از آن دوران بوده است. مراجعه به اینترنت و مروری بر سرخط خبرهای مربوط به موسیان به خوبی نشان می‌دهد که بسیاری از گروه‌های مختلف سنی از جمله کودکان و نوجوانان در این منطقه بر اثر آگاهی اندک از نحوه مواجهه با مین به شهادت رسیده‌اند.

وی افزود: وقتی یکی از اعضای نوجوان کتابخانه روزی با یک تیر سالم و عمل نکرده مسلسل دوشکا به کتابخانه آمد، تصمیم گرفتم کلاسی آموزشی برای کودکان و نوجوانان در خصوص خطرات این سلاح‌ها برگزار کنم. با استفاده از دفترچه آموزشی که از سوی سپاه پاسداران منطقه تهیه و تدوین شده بود و با بهره گرفتن از تصاویر و فیلم‌هایی که از اینترنت استخراج کرده بودم و البته از طریق همان تلویزیون که به آن اشاره کردم، کلاس‌های آموزشی با عنوان «آشنایی با مناطق آلوده به مین» برگزار کردم؛ دوره‌هایی که همچنان برگزار می‌شوند.

ملکی با تأکید بر لزوم ارتقای توانمندی‌های فنی در کتابداران، خاطرنشان کرد: تعمیر و نگهداری از سیستم‌های رایانه‌ای، تعمیر و نگهداری قفسات نشریات، کابل‌کشی، موزاییک‌کاری، برخی از اقدامات عمرانی، صحافی و تعمیر کتاب‌های فرسوده و ... بخشی از کارهایی است که اغلب در کتابخانه انجام می‌دهم. فارغ از جلوه‌گری، شخصاً در این خصوص دغدغه دارم و معتقدم کتابداران خصوصاً آنها که در کتابخانه مناطقی مشابه ما مشغول به خدمت هستند چاره‌ای جز آشنایی با این خدمات ندارند. در کنار سایر وظایف همیشگی، آشنا بودن کتابدار با برخی از کارهای فنی نیز می‌تواند بر کیفیت خدمت‌رسانی یک کتابدار در کتابخانه بیافزاید.

این کتابدار در بخش پایانی این گفتگو با اشاره به یکی از دغدغه‌های کتابداری‌اش، گفت: به دلیل موقعیت جغرافیایی شهر موسیان و فاصله‌ای که با مناطق خروجی و مجاز کشور دارد، اغلب کمتر در مواجهه با زائران عتبات عالیات هستیم. با این حال با توجه به موج گسترده حضور زائران در ایام منتهی به اربعین حسینی، در صورت تأمین شدن ملزومات مورد نیاز، بسیار مایل هستیم که از طرف کتابخانه خدمات و  بسته‌های فرهنگی متنوعی را به زائران این سفر معنوی ارائه دهیم.