به گزارش روابط عمومی اداره کل کتابخانه های عمومی فارس به نقل از خبرگزاری ایرنا، براساس ماده ۶ قانون تأسیس و نحوه اداره کتابخانه‌های عمومی کشور، شهرداری‌ها مکلفند که همه ساله حداقل نیم درصد از درآمدهای خود را به منظور اداره امور کتابخانه ها در اختیار انجمن‌ کتابخانه‌های عمومی شهر قرار دهند.
ادای این سهم قانونی از سوی شهرداری‌ها، نقشی مؤثر و پررنگ در اداره امور جاری و توسعه و تجهیز این اماکن فرهنگی دارد؛ اماکنی که حالا در قامتی نو جلوه‌گر شده و به نوعی پاتوق اجتماعی و فرهنگی تبدیل شده است.
آمارها نشان می‌دهد که شهرداری‌ها فارس این حق را به درستی ادا نکرده‌اند. این در حالی است که تفاوت دسترسی به نعمت کتابخانه‌های عمومی در شهرهایی که این سهم نیم درصدی از درآمدهای شهرداری به درستی اختصاص یافته، به خوبی مشهود است؛ چنانکه فسا را صاحب یک کتابخانه تخصصی کودک و شیراز را از ۱۹ کتابخانه برخوردار کرده است.
 

دادجویی استانداری از شهرداری‌های فارس
به تازگی اداره‌کل امور شهری و شوراهای استانداری، گام مؤثری را برای احقاق حق کتابخانه‌های عمومی از شهرداری‌های برداشته است تا در این میانه، حقی از فرهنگ فارس ناحق نشود.

مدیرکل امور شهری و شوراهای استانداری فارس به خبرنگار ایرنا گفت: با همه شهرداری‌های استان مکاتبه شده تا براساس حسابرسی، درآمدهای خود به جز استثنائات را تا پایان ۱۴۰۲ اعلام و نیم درصد این درآمدها و رقمی که تا کنون پرداخت کرده‌اند را اعلام کنند تا پرداخت بدهی آنها تعیین تکلیف شود.
به گفته محمدهادی هاشم پور، استثنائات قانون پرداخت سهم نیم درصدی کتابخانه‌های عمومی از درآمدهای شهرداری شامل مواردی چون تسهیلات و کمک‌ها، فروش اوراق مشارکت و دیگر اوراق بهاردار است.
او البته این را هم گفت که ۸۰ درصد شهرداری‌های فارس جمعیت کمتر از ۱۰ هزار نفر دارند و درآمد آنها تنها کفاف امور جاری کتابخانه‌های عمومی آن شهر را می‌دهد اما شهرداری‌های مرکز شهرستان‌ها، توان و ظرفیت بالاتری دارند.
به گفته مدیرکل امور شهری و شوراهای استانداری فارس از بودجه ۵۵ هزار میلیارد تومانی شهرداری‌های فارس، ۴۰ هزار میلیارد تومان مربوط به شهرداری کلانشهر شیراز و ۱۵ هزار میلیارد تومان، مربوط به ۱۲۳ شهرداری دیگر است.
هاشم‌پور اظهار کرد: از آنجا که توسعه و ترویج فرهنگ کتابخوانی ، آن هم در استان فرهنگی و دارای تمدن فارس، برای همه ما بسیار مهم است و باید نقش خود را در اداره کتابخانه‌ها ایفا و ادای دین کنیم؛ بنابراین انتظار می‌رود که شهرداری‌ها با پرداخت کامل و به موقع سهم نیم درصدی کتابخانه‌ها، به افزایش سرانه مطالعه کمک کنند.

ضرورت روشن شدن ادای دین شهرداری‌ها به فرهنگ کتابخوانی
آنطور که مدیرکل امور شهری و شوراهای استانداری فارس گفت، یک اختلاف میان نهاد کتابخانه‌های عمومی و شهرداری‌ها سبب شده تا میزان پرداخت سهم نیم درصدی کتابخانه‌ها با ابهام‌هایی روبه‌رو باشد.
به گفته او، مساله این است که از آنجا که برخی از شهرداری‌ها بدهی خود را پرداخت نمی کنند، نهاد کتابخانه‌های عمومی از طریق خزانه به صورت متمرکز این بدهی را از حساب شهرداری‌ها دریافت می‌کند؛ در این صورت، شهرداری‌ها مدعی می شوند که اگر چه به طور مستقیم، این سهم را پرداخت نکرده‌اند اما از حساب آنها کسر و به نهاد پرداخت شده است.

نیم درصد درآمدهای شهرداری‌ها، چگونه در کتابخانه‌های عمومی هزینه می‌شود؟
اما این سهم نیم درصدی کجا هزینه می‌شود و چگونه به توسعه و تجهیز و اداره بهینه کتابخانه‌های عمومی کمک می‌کند؟
مدیرکل کتابخانه‌های عمومی فارس در این خصوص به خبرنگار ایرنا گفت: اعتبارات این اداره کل از محل نیم درصد تأمین و همه امور جاری، تعمیرات و ساخت پروژه ها از این محل انجام می شود.
به گفته محمدحسین فیروزی می‌توان گفت که هزینه‌های کتابخانه‌های عمومی اعم از جاری و عمرانی از همین محل تأمین می شود.
او عنوان کرد: ۳۰ میلیارد هزینه بازسازی و تجهیز کتابخانه شهید دستغیب شیراز از محل همین سهم نیم درصدی کتابخانه های عمومی شیراز از درآمدهای سالانه شهرداری تامین شده و ۷۰ درصد کتابخانه‌های این شهر نیز در پی پرداخت مستقیم یا تفاهم با شهرداری ایجاد شده است.
ایجاد کتابخانه‌های مشارکتی و اعطای اذن یا حق انتفاع شهرداری‌ها به اداره‌کل کتابخانه های عمومی برای ایجاد کتابخانه در اماکن شهرداری از دیگر شیوه‌های پرداخت این حق قانونی است.

 

فرصت‌های پیش روی کتابخانه‌های عمومی فارس در تعامل با شهرداری‌ها
مدیرکل امور شهری و شوراهای استانداری فارس، هفته گذشته بازدیدی از کتابخانه نوین شهید دستغیب داشت و با امکانات و قابلیتهای این کتابخانه آشنا شد؛ کتابخانه‌ای که اردیبهشت گذشته با حضور وزیر وقت فرهنگ و ارشاد اسلامی افتتاح شد، امروز نزدیک به ۱۰ هزار عضو دارد و تبدیل به برندی شده که دیگر استان‌های کشور نیز آن را الگو قرار داده‌اند.
مدیرکل کتابخانه‌های عمومی فارس در پایان این بازدید، پیشنهاد کرد، ترتیبی داده شود تا شهرداران شهرهای بزرگ استان که به حساب او ۱۳ تا ۱۴ شهر را در برمی‌گیرد، از این کتابخانه بازدید کنند تا بدانند که اگر قرار است ما کاری در نی ریز، آباده، فسا، جهرم و دیگر شهرها انجام دهیم، در مورد چه صحبت می کنیم.
فیروزی با اشاره به تامین اعتبار بازسازی و تجهیز این کتابخانه از محل سهم نیم درصدی از درآمد شهرداری شیراز، گفت: این تجربه می‌تواند تکرار شود.
به گفته او قرار است شهرداری شیراز در منطقه ۱۱ شهرداری، در خیابان فال اسیری فضای یک هزار و ۸۰۰ متری را در اختیار نهاد کتابخانه های عمومی بگذارد تا تجهیز شود و در دسترس مردم این منطقه جنوب شهر قرار گیرد.
فیروزی اضافه کرد: قرار است کتابخانه رئیسی اردکانی شیراز نیز بازسازی و تجهیز شود و بخش‌هایی نوین به آن افزوده شود؛ شهرداری به فوریت، این طرح را پذیرفته و قرار است طی ۶ ماه آینده در این زمینه اقدام شود.
مدیرکل امور شهری و شوراهای فارس نیز با پذیرش پیشنهاد فیروزی، گفت: اداره‌کل کتابخانه‌های عمومی با شهرداری‌ها تفاهم کند تا فضاهایی را در مراکز فرهنگی خود از طریق حق یا اذن انتفاع به کتابخانه‌ها اختصاص دهند.
مدیرکل کتابخانه‌های عمومی نیز با اعلام آمادگی برای چنین توافق و تعامل‌هایی، گفت: با بررسی‌های انجام شده، چنین امکانی هم‌اکنون در شهرهای استهبان، آباده و نی ریز فراهم و شرایط برای ایجاد کتابخانه‌های استاندارد و مناسب مهیا است.
گام‌های برداشته شده برای حل اختلافات و پرداخت کامل و به موقع سهم نیم درصدی کتابخانه‌های عمومی از درآمد سالانه شهرداری‌ها، نویدبخش روزهایی روشن برای توسعه زیرساخت‌های لازم برای ترویج کتابخوانی است و به گفته محمدحسن فیروزی، قطعا تأثیر آن در اداره کتابخانه‌های عمومی در سال آینده مشاهده خواهد شد.