یکشنبه ۱۱ خرداد ۱۴۰۴ - ۱۲:۲۶

عضو هیئت داوران ارزیابی طرح‌های پژوهشی منتخب نهاد:

پژوهش، راه‌حل نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور برای مواجهه علمی با چالش‌ها

دکتر احمد شعبانی

احمد شعبانی با اشاره به اینکه هدف اول نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور، حل مشکلات از طریق راه‌های علمی است، بیان کرد: نهاد و مدیران آن می‌خواهند، موضوعات متنوعی مانند مدیریت منابع علمی، مدیریت منابع مجموعه، فرایند کتابخوانی و جذب کاربر به‌طور مستمر را حل کنند.

به گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور، احمد شعبانی؛ عضو هیئت داوران ارزیابی طرح‌های پژوهشی منتخب نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور، درباره اهداف فراخوان پژوهشی نهاد کتابخانه‌های عمومی در هفته پژوهش ۱۴۰۳، گفت: برای طرح‌های پؤوهشی، هر سازمانی و ازجمله نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور، اهدافی را دنبال می‌کند. تصورم بر این مبنا است که هدف اول نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور، حل مشکلات از طریق راه‌های علمی است. یعنی اینکه نهاد و مدیران آن می‌خواهند، موضوعات متنوعی مانند مدیریت منابع علمی، مدیریت منابع مجموعه، فرایند کتابخوانی و جذب کاربر به‌طور مستمر را حل کنند. دومین هدف، بهای لازمی است که قرار است به پژوهش و روش‌های تحقیق علمی در سطح ملی بدهد. سومین مورد، بهره‌جویی از ظرفیت‌های علمی منابع پژوهشی کشور است. به‌هرحال در طول سه دهه اخیر، تعدادی از کارمندان، استادان دانشگاه‌ها و... صاحب تحصیلات عالی شده‌اند و توان حل موضوعات از دیدگاه علمی را دارند. چهارمین مورد نیز پاسخگویی مناسب به معضلات موجود از نظر فرهنگی و اجتماعی در فرایند کتابخانه‌های کشور است.

وی ادامه داد: از دیدگاه نیاز، جامعه ایرانی و جامعه کاربر کتابخانه‌ای، نیازهای متنوعی دارند، مانند نیازهای خدماتی که امروز از حالت دستی به حالت فناورانه تبدیل شده‌اند. با توجه به اینکه کشور ما لایه‌های متنوع اجتماعی با نیازهای قوی و روانی دارد، مجموعه‌ای از نیازها در کشور بروز پیدا می‌کند. هدف از انتشار فراخوان نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور برای دریافت طرح‌های پژوهشی، ارتقاء و بهبود خدمات در مجموعه است. ارتقاء و بهبود منابع انسانی، طبیعتا ارتقاء مجموعه‌سازی، ارتقاء اجزای فناوری و بالأخره ارتقای منابع انسانی تلقی می‌شود. پس این موضوع را در سه بُعد می‌توان دید: اهداف طرح‌های پژوهشی، رفع نیازهای نهاد کتابخانه‌های عمومی و کاربران آن و ارتقاء و بهبود عملکرد نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور.

عضو هیئت ‌علمی گروه علم اطلاعات و دانش‌شناسی دانشگاه اصفهان، در ارزیابی خود از میزان استقبال از این فراخوان در سطح دانشگاهی و مراکز پژوهشی و پژوهشگران، بیان کرد: طرح‌ها از دانشگاه‌های مختلف ازجمله تهران، اصفهان، تبریز، کرمانشاه، بیرجند، خوارزمی، فرهنگیان و موسسات پژوهشی ارسال شده بودند. استقبال در حد و اندازه‌ای بود که بتواند ارتباط نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور را با بدنه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری استحکام ببخشد. طرح‌های ارسال‌شده از سوی گروه‌های متنوع آموزشی ازجمله گروه‌های مدیریتی، اقتصادی، علم اطلاعات و دانش‌شناسی، علوم تربیتی و زبان‌شناسی بودند. بنابراین مجموعه گسترده‌ای از پژوهشگرانِ وزارت علوم، تحقیقات و فناوری و موسسات خصوصی، در این فراخوان شرکت کردند که نشان می‌دهد، ارتباط صمیمانه‌ای بین نهاد و مراجع پژوهشی به‌وجود آمده و سنت خوبی را عیان کرده است.

شعبانی در ادامه با اشاره به کیفیت پیشنهاده‌های ارائه‌شده و مشارکت افراد براساس جایگاه علمی و تجربی، توضیح داد: هم طیف شرکت‌کنندگان و هم طرح‌های ارسالی، کیفیت بسیار مطلوبی داشتند. شرکت‌کنندگان دارای درجات استادی، استادیاری و دانشیاری بودند. در مواردی ممکن است افراد با درجات بالای علمی از چنین برنامه‌هایی استقبال نکنند، ولی خوشبختانه، استادان و پژوهشگران برجسته‌ای از این فراخوان استقبال کردند. طرح‌ها از چارچوب مشخصی بهره‌مند بودند و در چارچوب مشخصی ساماندهی شده بودند که کار را برای داوران آسان‌تر می‌کرد. از نظر تنوع جنسیتی نیز، شاهد حضور شرکت‌کنندگان زن و مرد بودیم. همچنین از نظر تنوع ملی و منطقه‌ای، طرح‌های متنوعی از شمال تا مرکز و جنوب و شرق و غرب ارسال شده بود.

این استاد پیشکسوت حوزه کتابداری، در بیان شاخص‌های اصلی مدنظر برای داوری نهایی، افزود: طرح‌ها دارای یک بیان ساختاری بودند که مشارکت‌کنندگان باید در چارچوب اعلام‌شده در فراخوان، عمل می‌کردند. مسأله‌مندی طرح‌ها، توجه به انسجام درونی طرح، روش تحقیق و استیلایی که بر استخراج داده‌ها وجود داشت و در حقیقت اینکه طرح‌ها به‌صورت یک محصول عملکردی برای نهاد متجلی شوند، ازجمله ملاک‌های اصلی داوری و ارزیابی بودند. کوشش داوران بر این بود که بتوانند روی این چند اصل، طرح‌ها را مورد سنجش قرار دهند.

وی درباره شاخص‌های انتخاب داوران نیز گفت: داوران مبتنی بر پیشنهادات و جلسات معاونت پژوهشی نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور، گزینش می‌شوند. احتمالا این معاونت، براساس تخصصص داوران، تجربه موضوعی، شهرت علمی و بی‌طرفی و انصاف شخصی، داوران را انتخاب می‌کند. داوران همه از اعضای هیئت علمی و اعضای رسمی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری هستند. طبیعتا این چارچوب و ویژگی‌ها با توجه به قوانین وزارت علوم در مورد این داوران صدق می‌کرد.  در انتخاب داوران به طیف‌های سنی مختلف توجه شده بود تا جنبه‌های خاص فرهنگی و اجتماعی را در گزینش طرح‌های برتر، اعمال کنند.  

شعبانی در پایان بیان کرد: براساس امتیازات داوران، جمع‌بندی انجام شد. دفاعیه صاحبان طرح‌ها و توان اجرایی در طرح‌های پیشین، در امتیازدهی داوران تأثیرگذار بود. در مجموع فکر می‌کنم انصاف علمی رعایت شد، چون طرح‌های برتر، از دانشگاه‌ها و مراکز علمی و پژوهشی خوبی در تهران و شهرستان‌ها انتخاب شدند.

همزمان با هفته پژوهش سال ۱۴۰۳، با هدف شناسایی و پاسخ به نیازهای پژوهشی نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور، فراخوانی منتشر شد و بر همین اساس، ۳۹ طرح از سوی ۲۲ دانشگاه، پژوهشگاه و شرکت دانش‌بنیان دریافت شد که پس از داوری اولیه، ۱۳ طرح به مرحله نهایی راه یافتند. در جلسه نهایی ارزیابی طرح‌های پژوهشی منتخب نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور، با حضور اعضای هیئت داوران و ارائه‌دهندگان طرح‌ها، چهار طرح به‌عنوان برگزیده نهایی معرفی شدند.

ارسال نظر

    • نظرات حاوی توهین و هرگونه نسبت ناروا به اشخاص حقیقی و حقوقی منتشر نمی‌شود.
    • نظراتی که غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط با خبر باشد منتشر نمی‌شود.
شما در حال ارسال پاسخ به نظر « » می‌باشید.
3 + 0 =